باسلام خدمت دوستان و بازدید کنندگان وبلاگ.

همیشه همه چی رو بانام خداوند یکتا شروع می کنند پس .....به نام خدا......

حرف اول:یه حدیث از امام علی (ع) براتون میگم تا انشاءا... چراغ راه زندگیتون بشه.

امام علی (ع) می فرمایند:در راه راست از کمی روندگان مهراسید.

کوتاه بود و زیبا امیدوارم استفاده کرده باشین.

 

 

 

 

خوب حالا میریم سر اصل مطلب یعنی ریاضی!

 

(تاریخچه ریاضی دانان مسلمان)

بنو موسی

 

  بنو موسی شهرت سه برادر است به نامهای : محمد ، احمد و حسن پسران موسی بن شاکر.این سه برادر در اصل اهل خراسان و از علمای معروف ریاضیات و نجوم و مکانیک در سده ی سوم هجری بودند و در بغداد به سر می بردند و بزرگترین آنها ابو جعفر محمد بن موسی در ربیع الاول سال 259 در گذشت.

  ابن الندیم در الفهرست نوشته است که برای به دست آوردن علوم باستانی به آخرین مرحله در سعی و کوشش رفته و از بذل مال و تشویق دریغی نداشتند و در این راه به هرگونه سختی ، تن در دادند وبرای دستیابی به علوم ، اشخاص را به روم فرستادند و از گوشه و کنار مترجمان را با دادن عطایا و بخششهای گزاف به دور خود جمع کرده و عجایب حکمت را ظاهر کردند و بیشتر در هندسه و مکانیک (الحیل و الحرکات) و موسیقی و نجوم مهارت داشتند.

  به هر حال محمد و احمد و حسن در جوانی با دانشمندان حوزه ی علمی بغداد مأنوس شدند و در علم ترقی کردند و ثروت خود را صرف گرد آوری نسخه های خطی کتابهای یونانی و ترجمه آنها به زبان عربی کردند.

و بعلاوه مترجمان عالی مقامی چون اسحاق ابن حنین و ثابت ابن قره را در استخدام داشتند و با واداشتن آنان به ترجمه متون علمی یونانی و نیز بوسیله تحقیقات بدیع و پرافتخار خود،زمینه را برای شکفتگی علوم در سده های سوم و چهارم آماده ساختند.

نظر به اینکه این سه برادر در کارهای علمی همکاری داشتند تشخیص بیشتر آثار شخصی هر یک از آنان میسر نیست.با وجود این بعضی از آثار آنان بنام یکی از سه برادر نامیده شده است.

  اهمیت کارهای نجومی بنو موسی و شهرت آنان در بین ریاضی دانان دوره اسلامی از این رو پیداست که بیرونی در چند موضع از آثار خود از آنان نام برده و از صحت رصد هایی که انجام داده اند گفتگو کرده و مهارت و استادی آنان را در عمل رصد ستوده است.

از جمله در کتاب آثار البقایه نوشته است:«ما به گفته بطلیموس ...و قول خالد بن عبدالملک مروردی...و قول بنو موسی بن شاکر و غیر ایشان نظر کردیم و دیدیم که از تمام این گفته ها در این باب ،رای بنو موسی بن شاکر بهتر و برتر است.زیرا ایشان در ادراک حقیقت بذل کوشش کرده اند و در زمان خود به مهارت و استادی در عمل رصد منفرد بوده اند و علمای فن به چیره دستی آنان و درستی رصدشان گواهی می دهند.»

آثار ریاضی موجود بنوموسی

1-معرفة مساحة الاشکال البسیطة و الکریة

کتاب مساحة الاشکال بنو موسی علاوه بر شهرتی که در کشور های اسلامی داشته در سده های میانه نیز در اروپا نیز شناخته شده بود.جرارد کرمونی آن را در سده دوازدهم میلادی به زبان لاتینی ترجمه کرد.

2-الحیل(مکانیک)

این نخستین کتابی است که در دوره اسلامی درباره مکانیک نوشته شده و نسخه های خطی آن در استانبول و در واتیکان و قسمتهایی از آن در واتیکان و برلین موجود است.

3-تحریر مخروطات ابلونیوس

آثار ریاضی مفقود بنو موسی

علاوه بر آنچه گذشت ابن الندیم و قفطی فهرست چند کتاب دیگر از تألیفات بنو موسی را آورده اند که از آن جمله دو کتاب ریاضی زیر  که هر دو مفقود شده است:

1-کتاب الشکل المدور المستطیل

این کتاب تالیف حسن ابن موسی بوده است.

مقصود از شکل مدور مستطیل همان بیضی است.

2-کتاب شکل الهندسی الذی بین جالینوس امره

این کتاب تالیف احمد بن موسی بوده است.

در عنوان این کتاب ظاهرا اسم ((جالینوس)) تحریف شده اسم ((منالاووس)) است .

 

 

 

نوشته شده در چهارشنبه 88/1/12ساعت 3:2 عصر توسط وحیدی نظرات ( ) | |